Religie, zingeving en levensbeschouwing (B-TM-Z14476)

Doelstellingen
Tijdens het opleidingsonderdeel staan volgende doelen centraal:
- De studenten kunnen data en nieuws beoordelen op basis van kwaliteit en betrouwbaarheid en onderkennen dat sociale media als informatiekanaal onderscheiden dienen te worden van gedegen bronnenjournalistiek.
- De student ontwikkelt filosofische denk- en redeneervaardigheden.
- De student leert om op volwassen en verantwoordelijke manier een ‘eigen’ vrijheid van denken en handelen te ontdekken en deze ter hand te nemen.
- Studenten ontwaren binnen de dagelijkse stroom van informatie en complexiteitsverhoging structurele tendensen en ruimere tijdskaders, en zij kunnen deze analyseren om te weerstaan aan de druk van de waan van de dag.
- De student leert om een onderbouwde visie te ontwikkelen met betrekking tot grote maatschappelijke thema’s (levensbeschouwelijk, sociaal-politiek, cultureel-ethisch).
- De student slaagt erin om het eigen zingevingskader adequaat te beschrijven, kritisch te analyseren, én ook filosofisch te bevragen in functie van hun toekomstig leraarschap.
- De student leert om vanuit eigen ervaringen en inhoudelijke input de eigen houding ten opzichte van zingevingsvraagstukken te expliciteren en in een breder, multicultureel geheel te plaatsen.
- De student (h-)erkent ideologische polarisatie en religieuze ‘zuiverheid’ als bedreigend en contraproductief voor gelijk welk perspectief van meer verbinding tussen mensen.
- Studenten leren dat ‘katholiek’ geen synoniem is van ‘oubollig’, en ze beseffen dat een oorspronkelijke beleving van het christendom in de eerste plaats tendeert naar een navolging van Jezus in zijn liefdesboodschap voor iedereen. Die laat zich vandaag bij uitnemendheid vertalen naar het gegeven van mededogen (‘rational compassion’) ten aanzien van de minder fortuinlijke medemens.
Begintermen
Geen volgtijdelijkheid vereist.
Plaats in het onderwijsaanbod
Onderwijsleeractiviteiten
3 sp. Religie, zingeving en levensbeschouwing (B-TM-Z63187)




Inhoud
Volgende thema’s komen aan bod:
- Religie, zingeving en levensbeschouwing in het derde millennium.
- Fundamentalisme als polariserend gegeven.
- Kritisch-selectieve informatieverwerving in een overvol social-medialandschap.
- De eigen levensbeschouwelijke identiteit in een huis met diverse zingevingskamers.
- Filosofisch denken in combinatie met het algemeen belang.
- De ethische gezindheid in moreel-troebele tijden.
- Christelijke parabels in een pluriforme zingevingscontext.
Studiemateriaal
Studiekost: 51-75 euro (De informatie over studiekosten zoals hier opgenomen is indicatief en geeft enkel de prijs weer bij aankoop van nieuw materiaal. Er zijn mogelijk ook e- en tweedehandskopijen beschikbaar. Op LIMO kan je nagaan of het handboek beschikbaar is in de bibliotheek. Eventuele printkosten en optioneel studiemateriaal zijn niet in deze prijs vervat.)
Volgend studiemateriaal is verplicht:
- Staes B. (2024-2025) onuitgegeven cursus, Lerarenopleiding, Thomas More Kempen. De cursus is beschikbaar via de canvascursus.
- Luyendijk, J (2017). Kunnen we praten, Pluim Uitgeverij
- De Correspondent (2018). Dit was het nieuws niet, De Correspondent BV
- Nadery, Q, Bormans L. (2021) De knikkers van Qadir. Het waargebeurde verhaal van een vader op de vlucht, Lannoo
Studenten die deelnemen aan de derde examenperiode gebruiken volgend studiemateriaal:
'S Jongers T. (2024). Armoede uitgelegd aan mensen met geld, De Correspondent BV
Toelichting onderwijstaal
Colleges in het Nederlands.
Toelichting werkvorm
Groepswerk - Oefeningen/opdrachten
Het opleidingsonderdeel RZL wordt voornamelijk aangeboden middels hoorcolleges tijdens de maand januari. Daarnaast zullen periodes van werktijd/social presence voorzien worden waarbij voor de studenten werktijd wordt voorzien teneinde welomschreven opdrachten/taken uit te voeren in groepjes of individueel. Dit laatste gebeurt in aanwezigheid/onder begeleiding van de docent.
De bijbehorende opdrachten bij de lectuur vind je in de Studiewijzer op Canvas en worden toegelicht tijdens de eerste hoorcolleges.
De literatuuropdrachten voor PE worden hoofdzakelijk uitgevoerd tijdens de namiddagwerktijden in januari en bestaan uit volgende drie boeken: J. Luyendijk, Kunnen we praten, 2017 / Q. Nadery - L. Bormans, De knikkers van Qadir, 2021 / De Correspondent, Dit was het nieuws niet, 2018. Alvast alle drie aankopen en naamtekenen, het eerste grondig-begrijpend lezen, het tweede als verhaal ‘opnemen’ mét vasthouden van de verhaalinhoud. Bij ‘De Correspondent’ alvast je favoriete vijf (van de 23) artikelen uitkiezen en lezen. Toelichting volgt.
Opgelet: aangezien dit OPO in nauw verband staat tot de actualiteit, is het mogelijk dat alsnog een meer praktijkgerichte taak/opdracht wordt aangereikt. Indien dergelijke opdracht zich zou aandienen (n.a.v. bv. de gemeenteraadsverkiezingen van oktober ’24 of de Amerikaanse verkiezingen van een maand later), dan zal dit tijdig worden vermeld, vanzelfsprekend conform de studentenbelastingsimperatieven m.b.t. dit OPO.
Toelichting werkvormen:
De student verwerft inzicht in de postmoderne tijdsgeest en onderkent hierbij cultuurfilosofische kaders en antropologische achtergronden in relatie tot de brede(-re) zingevingsproblematiek.
De student schat het belang van (verschillende niveaus van) ethisch denken en redeneren in de richting van een emancipatorisch mens- en wereldbeeld naar waarde in.
De student (h-)erkent (de noodzaak van) levensbeschouwelijke knooppunten bij actuele thema's.
De student slaagt erin een eigen visie onder woorden te brengen van de problematiek van zingeving, én hij/zij komt hierbij tot een genuanceerd oordeel t.a.v. het cultuurhistorisch fenomeen 'religie'.
De student bevraagt het eigen standpunt ten aanzien van de christelijke religie, en komt tot een beargumenteerde stellingname hieromtrent.
Evaluatieactiviteiten
Religie, zingeving en levensbeschouwing (B-TM-Z84476)
Toelichting
Examenmoment | Beoordelingsschaal |
---|---|
TOTAAL | 1-20/20 puntenschaal |
Eerste examenkans:
- 60% mondeling examen
- 40% permanente evaluatie
Toegestaan materiaal bij de voorbereiding van het examen: moeilijke woordenlijst van maximaal twee bladzijden. Voorwaarde: alfabetisch én eigenhandig geschreven. Toonbaar maken mét naamvermelding rechtsboven bij aanvang van het examen.
Correct schriftelijk taalgebruik voor het deel PE is een must. Taalfouten in schriftelijke opdrachten worden gesanctioneerd.
Voor de bachelor leraar lager onderwijs geldt een tolerantiecluster: Er kan slechts één OPO godsdienst 1, godsdienst 2 of Religie, zingeving en levensbeschouwing worden getolereerd. De student kan met andere woorden maar één tolerantie inzetten voor de OPO's van deze cluster.
Toelichting bij herkansen
Voor dit opleidingsonderdeel zijn er geen deeloverdrachten.
Tweede examenkans:
60% mondeling examen
40% permanente evaluatie
Toegestaan materiaal bij de voorbereiding van het examen: moeilijke woordenlijst van maximaal twee bladzijden. Voorwaarde: alfabetisch én eigenhandig geschreven. Toonbaar maken mét naamvermelding rechtsboven bij aanvang van het examen.
Correct schriftelijk taalgebruik voor het deel PE is een must. Taalfouten in schriftelijke opdrachten worden gesanctioneerd.
Voor de bachelor leraar lager onderwijs geldt een tolerantiecluster:
Er kan slechts één OPO godsdienst 1, godsdienst 2 of Religie, zingeving en levensbeschouwing worden getolereerd. De student kan met andere woorden maar één tolerantie inzetten voor de OPO's van deze cluster.