Gespecialiseerde toegepaste farmacologie (B-TM-Z13006)

Doelstellingen
De student
1. deelt geneesmiddelen in de correcte groep in en maakt gebruik van het repertorium van het bcfi (www.bcfi.be) om informatie op te zoeken.
2. past de basisprincipes van de algemene farmacologie toe in concrete casussen en dit zowel bij niet-zwangere vrouwen, als tijdens zwangerschap en lactatie
3. leidt af uit een casus voor welke aandoening/indicatie een bepaald geneesmiddel wordt toegediend, geeft het werkingsmechanisme weer en herkent bijwerkingen, contra-indicaties en interacties. De student geeft hierbij correcte voorlichting en advies aan een cliënt. (= inzicht farmacotherapie bij bepaalde aandoeningen)
4. heeft inzicht in de rol van de vroedvrouw bij het gebruik van geneesmiddelen en schrijft deze juridisch correct voor volgens KB m.b.t. voorschrijfrecht van 15 december 2013 en updates.
5. beschikt over de nodige kennis met betrekking tot anesthesie in de verloskundige setting (sectio):
- de student benoemt van geziene medicatie naam, klasse, functie en bijwerkingen
- de student beschrijft de stappen voor algemene anesthesie inclusief rapid sequence inductie en Sellick manoeuvre met aandacht voor de werking en bijwerkingen van de gebruikte geneesmiddelen.
- de student beschrijft wat standaard gemonitord wordt en somt de tekens van inadequate anesthesie op
- de student geeft weer welke complicaties kunnen voorkomen en hoe men deze kan vermijden en behandelen.
Begintermen
Dit OPO bouwt verder op de inhouden van OPO’s Anatomie en Fysiologie deel 1 en 2, en het OPO Algemene Farmacologie met inbegrip van teratologie en toxicologie uit fase 1 van bachelor vroedkunde.
We verwachten van de studenten dat de inhoud van de cursus (kennis, inzicht en vaardigheden) gekend is.
Identieke opleidingsonderdelen
Dit opleidingsonderdeel is identiek aan de volgende opleidingsonderdelen:
Z25563 : Gespecialiseerde toegepaste farmacologie
Plaats in het onderwijsaanbod
Toleranties
Dit opleidingsonderdeel is niet tolereerbaar in de onderstaande opleiding(en):
Onderwijsleeractiviteiten
3 sp. Gespecialiseerde toegepaste farmacologie (B-TM-Z55558)




Inhoud
Inhoud
In dit OPO worden de volgende thema's besproken:
Deel Farmacologie
De doelstelling is de rationele farmacotherapie van de meest gebruikte GM. Hierbij is niet enkel farmacologische kennis belangrijk, maar ook de vertaal- en brugfunctie waarbij het professioneel vakjargon vertaald wordt in een voor de patiënt begrijpbare taal.
Deel 1 - Algemene farmacologie waar definities en termen uit de farmacologie, indeling van geneesmiddelen, opzoeken van geneesmiddeleninformatie, geneesmiddelen en risicogroepen, farmacokinetiek, farmacodynamiek, interacties en bijwerkingen worden besproken
Deel 2 - Algemene farmacotherapie waar indicaties, werkingsmechanismen, bijwerkingen en contra-indicaties aan bod komen. We focussen ons vooral op GM met betrekking tot aandoeningen van de vitale stelsels (cardiovasculair stelsel, ademhalings-, spijsverterings- en hormonaal stelsel), aangevuld met de hoofdstuken analgetica-antipyretica-antiflogistica en inleiding in antimicrobiële geneesmiddelen en geneesmiddelen voor het zenuwstelsel.
Deel 3 - Gespecialiseerde farmacotherapie bij een (normale) zwangerschap, een (normale) bevalling en een (normaal) postpartum (inclusief de aspecten van farmacokinetiek en dynamiek die betrekking hebben op zwangerschap en borstvoeding).
Voorschrijfrecht van vroedvrouwen en verloskundige aspecten bij voorschrijven van anticonceptie
Deel Anesthesie
Algemene narcose: Inleiding
Producten – farmacologie: de chemische klasse, functie en bijwerkingen
- Zuurstof
- Premedicatie: natriumcitraat, metoclopramide, omeprazol
- Inhalatie anesthetica: gehalogeneerde koolwaterstoffen (vb. sevofluraan), gassen (lachgas = N2O)
- Intraveneuze anesthetica: hypnotica (thiopenthal, etomidate, propofol, benzodiazepines, ketamine), analgetica (opiaten), spierrelaxantia (niet-depolariserende en depolariserende)
- antidotum: flumazenil,naloxone; decurariseren met neostigmine of sugammadex
- Intraveneuze medicatie (peri-operatief): ortho- en parasympathica (efedrine, fenylefrine, neostigmine, atropine/glycopyronium), analgetica (paracetamol, NSAID's, opiaten, lokale anesthetica), antibiotica (cefazoline), oxytocica (oxytocine), anti-emetica (dexamethason, droperidol, alizapride/metoclopramide, ondansetron)
Materiaal: luchtweg – monitoring:
- Pre-oxygeneren – Sellick Manoeuvre – controle van de luchtweg (mayo canule, larynxmasker, endotracheale tube, fiberoptische intubatie)
- Diepte van anesthesie: klinische tekens van inadequate anesthesie (hemodynamisch, somatisch, andere), indicatoren/drug monitoring (ET, TCI), cerebrale monitoring (BIS-monitor)
- Monitoring: klinische tekens / vitale parameters, ECG, pulse oxymetrie, capnografie, analyse van inhalatiegassen, spierrelaxatie (klinisch en zenuwstimulator: Train of Four), BIS-monitor
Complicaties en preventie: awareness, maligne hyperthermie, PONV / POMB (post operatieve misselijkheid en braken), Syndroom van Mendelson, peri-operatieve hypothermie, vena cava syndroom
Post-operatieve pijnbestrijding
Keizersnede onder algemene anesthesie: procedure (Rapid sequence inductie en Sellick manouvre)
Studiemateriaal
Studiekost: niet van toepassing (De informatie over studiekosten zoals hier opgenomen is indicatief en geeft enkel de prijs weer bij aankoop van nieuw materiaal. Er zijn mogelijk ook e- en tweedehandskopijen beschikbaar. Op LIMO kan je nagaan of het handboek beschikbaar is in de bibliotheek. Eventuele printkosten en optioneel studiemateriaal zijn niet in deze prijs vervat.)
Studiemateriaal
Verplicht studiemateriaal:
Cursusmateriaal deel Farmacologie (Becky Noyens en Gitte Somers):
- Cursus Gespecialiseerde toegepaste farmacologie: Medische aspecten (beschikbaar op CANVAS)
- Cursus Gespecialiseerde toegepaste farmacologie: Verloskundige aspecten (beschikbaar op CANVAS)
- Gecommentarieerd geneesmiddelenrepertorium: www.bcfi.be
- Lesdia’s en verwerkingsopdrachten op CANVAS
- Vakliteratuur: aanbod in functie van datgene wat gepubliceerd wordt tijdens het academiejaar
- E-learning met filmpjes en oefentoetsjes op CANVAS
Cursusmateriaal deel Anesthesie (Marc Vanhoof):
- Lesdia’s en verwerkingsopdrachten op CANVAS
- Filmpjes op CANVAS
Aanvullende/aanbevolen studiemateriaal:
McFadden, R. (2020). Farmacologie, 3e editie (Vertaling Justus Hollander). Pearson Benelux. ISBN 978-90-430-3713-6
Of
McFadden, R. (2017). Farmacologie, 2e editie (vertaling Jusus Hollander). Pearson Benelux. ISBN 978-90-430-3588-0
Toelichting onderwijstaal
Er wordt in het Nederlands les gegeven.
Kennis van de Engelse taal is wenselijk. Er kunnen ook Engelstalige artikels aangeboden worden.
Toelichting werkvorm
Werkvorm
Hoorcolleges:
- 18 CU deel Farmacologie (Becky Noyens)
- 4 CU deel Anesthesie (Marc Vanhoof)
Werkcollege:
- 2 CU werkcollege (Becky Noyens): medicatie tijdens zwangerschap, partum en postpartum
- 6 CU onderdompeldag (Becky Noyens en Gitte Somers): medicatie tijdens zwangerschap, partum en postpartum; juridische aspecten m.b.t. voorschrijfrecht; anticonceptie (verloskundige aspecten)
Toelichting werkvorm
Leerstof wordt gedeeltelijk gedoceerd, gedeeltelijk door studenten voorbereid en in colleges besproken of in groep uitgewerkt. Hiervoor wordt o.a. casuïstiek gebruikt.
Studenten moeten zelfstandig alle relevante gegevens m.b.t. geneesmiddelen kunnen opzoeken en begrijpen.
Evaluatieactiviteiten
Gespecialiseerde toegepaste farmacologie (B-TM-Z83006)
Toelichting
Examenmoment | Beoordelingsschaal |
---|---|
TOTAAL | 1-20/20 puntenschaal |
Het is een digitaal gesloten boek examen.
Het gebruik van het repertorium van het bcfi is toegelaten tijdens het examen.
Het examen omvat verschillende soorten vragen:
- meerkeuze vragen (hogere cesuur wordt toegepast: 7 van de 12 vragen correct = 5/10)
- korte vragen / definitie vragen / invulvragen
- essayvragen al dan niet in de context van een toepassing/casus
Het examen is opgebouwd uit 2 delen:
- 20% van het totaal van de punten staat op het deel Anesthesie
- 80% van het totaal van de punten staat op het deel Farmacologie
Voor beide thema's (farmacologie & anesthesie) moet men minimum 7/20 behalen om te kunnen slagen. Indien men voor een onderdeel minder dan 7 haalt dan kan men maximum 9/20 behalen voor het OPO Gespecialiseerde toegepaste Farmacologie.
DIT OPO IS NIET TOLEREERBAAR IN HET KADER VAN HET VOORSCHRIJFRECHT VAN VROEDVROUWEN (conform het Koninklijk besluit van 15.12.2013; verschenen in het Belgisch Staatsblad op 14.01.2014)
Het behaalde resultaat voor dit OPO kan je NIET tolereren.
Wanneer er fouten worden gemaakt, waarbij morbiditeit en/of mortaliteit wordt veroorzaakt, betekent dit een onvoldoende voor het gehele OPO
Toelichting bij herkansen
Voor dit opleidingsonderdeel zijn er geen deeloverdrachten.
Bij herkansing verloopt het examen op dezelfde manier als in de eerste zittijd